بلیچینگ دندان بعد ارتودنسی

مصرف مواد غذایی دارای رنگ‌های مصنوعی مانند پفک و نوشابه، عوامل ژنتیکی و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان باعث تغییر رنگ دندان‌ها می‌شوند. برای برطرف کردن این مشکل به‌طورمعمول از درمان بلیچینگ یا سفید کردن دندان‌ها استفاده می‌شود؛ اما برای بیماران ارتودنسی چه زمانی برای انجام این کار مناسب است؟ آیا می‌توان سفید کردن دندان‌ها را قبل از ارتودنسی انجام داد یا بهتر است به بعد از اتمام درمان موکول شود؟ بلیچینگ دندان بعد ارتودنسی چه فوایدی دارد؟

ارتودنسی دندان باعث مرتب شدن دندان‌ها می‌شود اما تأثیری بر رنگ و سفیدی آن‌ها نخواهد داشت. داشتن دندان‌های مرتب تأثیر بسزایی بر جذابیت ظاهری دارد اما آیا دندان‌های مرتب زردرنگ هم همین تأثیر را خواهند داشت؟ در این مطلب در مورد بلیچینگ و زمان مناسب انجام آن در بیماران ارتودنسی صحبت می‌کنیم.

روش‌های سفید کردن دندان

یکی از روش‌ها برای سفید کردن دندان اضافه کردن لایه‌ای خارجی به سطح آن است. استفاده از این لایه مانند چسباندن ناخن مصنوعی است و در دو نوع لمینت و کامپوزیت موجود می‌باشد. در برخی موارد ممکن است نیاز به تراشیدن دندان نیز وجود داشته باشد. کامپوزیت و لمینت معمولاً دارای طول عمر مشخصی هستند و پس از اتمام طول عمر مفید باید ترمیم و تعویض شوند.

روش دوم بلیچینگ است. در این روش طی واکنشی شیمیایی مولکول‌های رنگی دندانی تجزیه خواهند شد. به‌عبارت‌دیگر بلیچینگ مانند استفاده از محلول ضدعفونی و سفیدکننده وایتکس است. در بلیچینگ فقط رنگ دندان‌ها تغییر می‌کند اما درروش اول امکان تغییر فرم دندان‌ها نیز وجود خواهد داشت.

تغییر رنگ دندان‌ها پس از ارتودنسی و علت آن

تغییر رنگ و زرد شدن دندان‌ها پس از ارتودنسی موضوعی کاملاً شایع و رایج است؛ اما آیا ارتودنسی باعث این تغییر رنگ می‌شود؟ خیر، ارتودنسی به‌هیچ‌وجه باعث تغییر رنگ دندان‌ها نخواهد شد بلکه عدم رعایت بهداشت توسط بیمار باعث این معضل می‌شود.

رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان در موارد شدیدتر باعث ایجاد پوسیدگی تکه‌ای و لکه‌های سفید، قهوه‌ای و حتی سیاه بر روی دندان‌ها می‌شود. استفاده از دهان‌شویه کلرهگزیدین رقیق نشده نیز می‌تواند باعث تغییر رنگ موقت دندان‌ها شود. این تغییر رنگ همان‌طور که از نامش پیداست موقت بوده و با مسواک زدن رفع می‌شود.

در برخی موارد به‌ندرت دندان‌های دچار پوسیدگی شدید و یا ضربه دچار مرگ عصب خواهند شد. این حالت بسیار نادر بوده و از هر هزار نفر ممکن است یک نفر دچار این عارضه شود. در این زمان عصب‌کشی و بلیچینگ نیاز خواهد بود. لکه‌های سفید دیگر تأثیر براکت ها بر روی دندان هستند. در این موارد ظاهر معمولی مینای دندان سفید و براق است اما لکه‌های مات و گچی وجود خواهند داشت. ضایعات سفید دندانی نامی است که به این نوع لکه‌ها اطلاق می‌شود و دلیل ایجاد آن ماندن طولانی‌مدت اسید روی مینای دندان است.

پس از اتمام ارتودنسی تمامی چسب‌ها و براکت ها از روی دندان پاک می‌شوند. در برخی موارد ممکن است بقایای کوچکی از مواد روی دندان‌ها باقی‌مانده و به شکل تغییر رنگ یا برجستگی به چشم بیایند. ماده‌ی رزینی که برای چسباندن براکت ها به کار می‌رود نیز مقداری از رنگ مواد غذایی را جذب کرده و باعث زرد شدن دندان‌ها می‌شود. دیگر عامل مؤثر در زرد شدن دندان‌ها در حین ارتودنسی تجمع مواد غذایی و میکروب‌ها است. کامپوزیت‌های بی‌کیفیت نیز دیگر علت تغییر رنگ دندان‌ها هستند.

پیشگیری از تغییر رنگ و ایجاد لکه‌های سفید ناشی از نصب براکت ها

مسواک زدن و کشیدن نخ دندان بعد از هر وعده‌ی غذایی بسیار مهم است. این کار برای فردی که براکت دارد کمی مشکل است اما به دلیل اهمیت فراوان این کار نباید از انجام آن چشم‌پوشی شود. مسواک زدن باید طوری باشد که تمامی بخش‌های براکت ها و سیم‌ها تمیز شوند. برای انجام این کار مسواک‌ها و نخ دندان‌های مخصوصی نیز وجود دارند. برخی افراد از واترجت استفاده می‌کنند. علاوه بر این باید از مصرف غذاهای تند و نوشیدنی‌های اسیدی خودداری شود.

پس از ایجاد لکه‌های سفید می‌توان با قرار دادن فلوراید بر روی دندان آن را از بین برد. لازم به ذکر است که این کار باید توسط دندان‌پزشک انجام شود. تکنیک انفیلتراسیون با رزین نیز روش دیگری برای برطرف کردن این مشکل است. در این روش رزین همرنگ دندان به زیر سطح ضایعه تزریق می‌شود. این کار علاوه بر تقویت مینای تضعیف‌شده ظاهری نیمه شفاف به منطقه موردنظر می‌دهد درنتیجه مانند مینای دندان طبیعی به نظر خواهد رسید. در طول درمان ارتودنسی ثابت باید به‌طور مرتب به دندان‌پزشک مراجعه کرده و تا حد امکان بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. در صورت مشاهده‌ی هرگونه تغییر رنگ غیرعادی سریعاً به دندان‌پزشک مراجعه نمایید.

دلیل انجام بلچینگ دندان بعد از ارتودنسی 

پس از پایان درمان ارتودنسی براکت ها برداشته‌شده و تمامی سطح تاج برای سفید کردن دندان در دسترس خواهد بود. به دلیل یکسان نبودن رنگ و ساختار تمامی دندان‌ها نتیجه‌ی اولیه‌ی درمان در برخی موارد یکنواخت نخواهد بود. همچنین ممکن است پس از برداشتن ابزار ارتودنسی سطوح و رنگ‌های ناهماهنگی ایجاد شوند درنتیجه نواحی داخلی دهان باید اصلاح شود.

پلاک دندان باید کنترل‌شده و التهابات نادر موضعی برطرف شود. پس از انجام تمامی این اصلاحات فضای دهانی برای انجام سفیدسازی مؤثر مناسب می‌شود. علاوه بر این باید از سلامت لثه‌ها نیز اطمینان حاصل نمود زیرا رسیدن ماده‌ی سفیدکننده به لثه‌های ملتهب باعث تضعیف و تشدید التهاب خواهد شد.

اگر سفید کردن قبل از ارتودنسی انجام شود ماده سفیدکننده به دلیل دندان‌های اینترود یا اکسترود و بخش‌هایی که توسط لثه پوشیده شده‌اند به‌طور کامل به دندان‌ها نخواهد رسید درنتیجه پس از درمان ارتودنسی قسمت‌هایی که قبلاً در معرض دید نبودند و اکنون در معرض دید قرارگرفته‌اند رنگ متفاوتی خواهند داشت.