زخم‌ها و عفونت دهان

زخم‌ها و عفونت دهان انواع مختلفی داشته که در دهان و یا اطراف آن ایجاد می‌شوند. در بیشتر مواقع این زخم‌ها خفیف بوده و به صورت خود به خودی بهبود می‌یابند، اما گاهی ممکن است نشانه بیماری جدی‌تر باشد. اگر درد دهان شما پس از یک هفته از بین نرفت حتما به پزشک مراجعه کرده و برای درمان اقدام کنید.

انوع زخم‌ها و عفونت دهان

بيماري‌ها و زخم‌های دهان از شايعترين بيماري‌های عفوني انسان است. تغيير رژيم غذايي، عدم رعايت بهداشت دهان، عفونت، ضربه و یا حساسیت دارویی و بي توجهي نسبت به اهميت و سلامت دندان‌ها از مهمترين علل ابتلا به بیماری‌های دهان است. در ادامه این مطلب شما را با انواع زخم‌ها و عفونت دهان آشنا می‌کنیم.

عفونت دهان لکوپلاکیا

لکوپلاکیا از بیماری‌های شایع دهانی است که باعث ضخیم شدن و ایجاد تکه‌های سفید پلاک مانند بر روی زبان، لثه و مخاط دهان شده و در کناره‌های زبان به صورت مخاط سفید رنگ دیده می‌شود. عواملی مانند سیگار کشیدن و مصرف توتون و تنباکو، فرسایش اسیدی دندان و اندازه نامناسب دندان مصنوعی اغلب باعث ایجاد این بیماری می‌شوند. لکوپلاکیا معمولا بدون درد بوده و می‌تواند یک وضعیت پیش سرطانی باشد. اگر علائم این بیماری به مدت طولانی وجود داشت و یا تغییرات دیگری در دهان خود احساس کردید برای معاینه حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.

برفک دهان

برفک دهان یک عفونت قارچی در غشاء مخاطی دهان است. این بیماری توسط قارچی به نام کاندیدا آلبیکنس ایجاد شده و شیوع این بیماری در نوزادان و افراد مسن بیشتر است. این بیماری لک‌های سفید، کرمی و یا زرد رنگی را که معمولا برجسته نیز هستند در داخل دهان به وجود می‌آورد.

• افرادی که از دندان مصنوعی استفاده می‌کنند
• مبتلایان به دیابت و سایر اختلالات سوخت و ساز بدن
• افراد تحت درمان با آنتی بیوتیک‌ها و شیمی درمانی
• مبتلایان به خشکی دهان
• نوزادان
• مبتلایان به سوء تغذیه
• مصرف کنندگان دخانیات

از جمله افرادی هستند که بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. استفاده از داروهای ضد قارچ و رعایت عمومی بهداشت دهان و دندان و استفاده از دهانشویه‌های مناسب برای درمان این بیماری مفید هستند.

زبان جغرافیایی

زبان جغرافیایی، بیماری دهانی بی خطر و خوش خیمی است که به زبان شکلی شبیهه نقشه می‌دهد. این بیماری معمولا بدون درد است اما گاهی باعث ناراحتی زبان یا حساسیت به مواد خاصی می‌شود. چنانچه علائم این بیماری بیش از چند روز باقی ماند بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

عواملی چون ژنتیک، استرس، تغییرات هورمونی و حساسیت از جمله مواردی هستند که باعث ابتلای فرد به زبان جغرافیایی می‌شود. همانگونه که گفته شد این بیماری نیازی به درمان ندارد اما در صورت داشتن درد می‌توانید از داروهای ضد التهاب و مسکن استفاده کنید.

عفونت دهانی آفت

به زخم‌های سطحی، کوچک و خوش خیم در بافت نرم داخل دهان یا لب ها، زیر زبان و روی غشاء لثه آفت دهانی یا زخم آفتی می گویند. آفت دهانی یکی از عارضه‌هایی است که در هر سنی برای هر فردی می‌تواند به وجود بیاید، که دلایل مختلف داشته و بسیار آزار دهنده است. مواردی که باعث ایجاد آفت دهانی می‌شوند عبارتند از:

• کمبود مواد مغذی مانند ویتامین B 12 آهن و اسید فولیک
• مشکلات گوارشی
• تغییرات هورمونی
• استرس
• مصرف مواد غذایی حساسیت زا
• رادیوگرافی اطراف سر و گردن
• استعمال دخانیات

اگر آفت با گذشت 3 هفته از بین نرفت و ظاهری غیر معمول داشت باید به پزشک مراجعه کرده و نسبت به درمان آن اقدام شود. استفاده از داروهای ضد عفونت، رعایت بهداشت دهان و دندان، مصرف دهانشویه‌های ضد باکتری و خمیر دندان مناسب برخی از راه‌های درمانی برای رهایی از آفت دهان می‌باشند.

لیکن پلان

بیماری لیکن پلان یا خزه پوستی یک بیماری التهابی بوده که به صورت نواحی سفید و تور مانند یا برآمدگی هایی قرمز و درخشان بر روی پوست و غشاهای مخاطی پدیدار می‌شود. علت دقیق این بیماری مشخص نیست و نوع خفیف آن نیاز به درمان ندارد و پس از چندین ماه به صورت خود به خود بهبود می‌یابد. برای درمان لیکن پلان می‌توانید از درمان‌های طبیعی مانند آلوئه ورا و زردچوبه استفاده کنید و یا در صورت لزوم، پزشک برای کاهش و کنترل علائم آن پماد استروئیدی تجویز می‌کند.

سرطان دهان

سرطان دهان وقتی به وجود می‌آید که عفونت دهان و زخم‌های دهان بهبود نمی‌یابند. احساس بی حسی در صورت، دهان و گردن و همچنین اختلال در صحبت کردن، جویدن و بلع از نشانه‌های سرطان دهان می‌باشد. عواملی که باعث ابتلا به سرطان دهان می‌شوند عبارتند از:

• ژنتیک و داشتن سابقه خانوادگی
• مصرف دخانیات
• استفاده از نوشیدنی‌های الکی
• قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید
• بیماری‌هایی مانند لوکوپلاکی

برای درمان سرطان دهان سه روش جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی وجود دارد که بسته به تشخیص پزشک و علت ابتلا به این بیماری از این روش‌های درمانی و یا ترکیبی از آنها استفاده می‌شود.

زبان سیاه مودار

یکی از بیماری‌های دهان که موقتی، بدون درد و خوش خیم بوده، زبان سیاه مودار است. در این بیماری پرزهای زبان بلندتر از حد معمول بوده و روی زبان نمی‌خوابند. اگر چه این بیماری ترسناک و نگران کننده به نظر می‌رسد ولی مشکلات جدی و خطرناکی به وجود نمی‌آورد و بدون مداخله پزشک نیز بهبود می‌یابد. این بیماری در اثر وجود قارچ‌ها و باکتری‌ها در دهان به وجود می‌آید. این بیماری در مردان شایع‌تر از زنان است.  از جمله عواملی که باعث ابتلا به این عارضه می‌شوند عبارتند از:

• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
• مصرف دخانیات
• نوشیدن زیاد چای و قهوه
• از دست دادن آب بدن
• ترشح و تولید کم بزاق در دهان
• مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک‌ها
• تنفس از راه دهان نه از بینی
• مصرف بیش از حد دهانشویه‌ها

برای درمان این مشکل با انجام راه‌کارهای زیر می‌توان از این عارضه رهایی یابید.

• مسواک زدن به روش صحیح و اصولی و دوبار در روز
• استفاده از نخ دندان برای از بین بردن باقیمانده مواد غذایی بین دندان‌ها
• مصرف آب به اندازه کافی
• ترک سیگار
• مسواک زدن روی زبان برای از بین بردن سلول‌های مرده و مواد غذایی باقی مانده
• مراجعه منظم به دندانپزشکی
• محدود کردن مصرف چای و قهوه

در صورتی که مبتلا به یک بیماری مزمنی هستید که باعث تغییراتی بر روی زبان شما شده باید آن را درمان کنید تا با درمان قطعی بیماری عوارض آن نیز برطرف شود.

درمان خانگی برای زخم‌های دهان

اکنون چند مورد از ساده ترین درمان‌های خانگی برای زخم و عفونت دهان را شرح می‌دهیم.

درمان زخم دهان با عسل

عسل یکی از بهترین گزینه های درمان خانگی زخم ها عنوان می شود. این ماده بسیار مفید و ارزشمند به دلیل خواص ضد عفونی کننده، ضد باکتری و ضد میکروبی خود شناخته شده است و در ترمیم زخم های دهان، کاهش التهابات و از بین بردن عفونت زخم ها کمک بسیاری می کند.

برای درمان زخم دهان با عسل، تنها کافیست یک گوش پنبه را در عسل فرو کنید و آن را روی زخم دهان تان بمالید. این کار را هر روز و تا زمان درمان زخم دهان با عسل تکرار کنید. درمان زخم دهان با عسل برای زخم‌های که ناشی از پرتودرمانی است راه حل بسیار مناسبی است.

درمان با آب لیمو

تحقیقاتی که در زمینه درمان زخم های دهان صورت گرفته است، نشان می دهد کمبود ویتامین C یکی از مواردی است که منجر به ایجاد زخم های دهان می شود. یک لیمو را نصف کنید و آن را در ناحیه آسیب دیده قرار دهید. کمی احساس ناراحتی خواهید داشت، اما اجازه دهید آب لیمو کار خود را انجام دهد. در آخر، به زخم دهان عسل بمالید. این کار را روزانه تکرار کنید تا زخم کاملا بهبود پیدا کند.

خمیر جوش شیرین

درمان زخم دهان با جوش شیرین از پرطرفدارترین درمان‌های خانگی برای مشکلات دهان و حتی دندانی است. جوش شیرین به دلیل ترکیب شیمیایی کربنات سدیمی که در خود دارد، درد را به سرعت کاهش می دهد و در درمان انواع زخم دهان موثر عمل می کند.

برای درمان زخم دهان با جوش شیرین، ابتدا ۱ قاشق چایخوری جوش شیرین را با مقدار کافی آب مخلوط کنید تا خمیری نازک داشته باشید. برای درمان زخم دهان با جوش شیرین، خمیر را روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید. درمان با جوش شیرین باید روزانه و در سه مرحله انجام شود تا نتیجه بخش باشد.