یکی از فاکتورهای زیبایی در انسان ها، داشتن لبخندی بدون نقص و دندان هایی مرتب و سفید است که متاسفانه برخی از مردم از آن محروم اند. وجود ناهنجاری های فکی و دندانی ممکن است بر روی ظاهر و زیبایی افراد اثرگذار باشد. این ناهنجاری ها نه تنها بر روی زیبایی چهره اثر می گذارد، بلکه منجر به ایجاد مشکل در لثه ها، میگرن و سردرد شدید، همچنین سخت جویدن غذا و مشکلات گوارشی می شود. ارتودنسی ثابت راه حل صد در صدی برای این نوع نقص است. این درمان به روش های متفاوتی انجام می شود که در ادامه با آن ها آشنا می شوید. تا انتها با چل آوا همراه باشید.
درمانی که در آن با کمک اجزای مختلف، فشار لازم را برای جابجایی و مرتب کردن دندان ها و فک اعمال می شود و معمولا ۶ ماه تا ۲ سال طول می کشد، ارتودنسی دندان نام دارد.
همانطور که گفته شد ارتودنسی انواع مختلفی دارد که بسته به شرایط مراجعه کننده بهترین روش ارتودنسی برای آن شخص را به او پیشنهاد می شود.
متداول ترین روش ارتودنسی که اکثر مردم آن را به دلیل هزینه به صرفه انتخاب می کنند، ارتودنسی ثابت است. این روش به ارتودنسی معمولی یا به زبان عامیانه تر سیم کشی دندان ها معروف است.
در این روش، دستگاه و اجزای ارتودنسی شامل یکسری سیم و براکت هستند که به صورت ثابت و تا اتمام دروه درمان بر روی دندان ها نصب می شوند. سیم و براکت ها با اعمال فشار، دندان ها را جابجا و مرتب می کنند. ارتودنسی فلزی، سرامیکی، دیمون، لینگوال از جمله ارتودنسی های ثابت هستند.
ارتودنسی با براکت های فلزی معروف ترین ارتودنسی ثابت است که در آن براکت ها از جنس فلز هستند و یک سیم منحنی شکل از میان آن ها رد می شود و براکت و سیم با کمک کش های ارتودنسی به هم متصل می شوند. در این روش، دستگاه ارتودنسی تا پایان دوره باید بر روی دندان ها نصب باشد.
اجزای این روش مانند ارتودنسی فلزی است، فقط به جای براکت های فلزی از براکت های سرامیکی استفاده شده که زیبایی خاصی دارند، براکت ها همرنگ دندان هستند و کمتر نمایان می شوند که به آن ارتودنسی ثابت نامرئی می گویند و جزو انواع ارتودنسی نامرئی است.
ارتودنسی دیمون پیشرفت بزرگی در ارتودنسی ثابت به شمار می آید. در این روش از براکت های خود تنظیم شونده استفاده می شود. دیگر برای اتصال بریس ها و حلقه های فلزی با یکدیگر به کش نیازی نیست. از نظر کوتاه بودن طول دوره درمان، نسبت به ارتودنسی فلزی برتری دارد اما هزینه بالایی دارد.
به ارتودنسی پشت دندانی نیز معروف است، از همان اجزای ارتودنسی ثابت فلزی و با همان روش اتصال است، ولی با این تفاوت که همگی اجزا در پشت دندان ها متصل می شوند. برای کسانی که نمی خواهند براکت هایشان معلوم باشد بهترین گزینه ارتودنسی لینگوال است. اما به دلیل سختی در انجام مراحل ارتودنسی و تمیز کردن آن، کمتر سراغ این روش می روند.
یکی از سخت ترین ارتودنسی ها است که ناهنجاری های کمتری را درمان میکند، ارتودنسی متحرک است. یکی از انواع ارتودنسی متحرک به این صورت است که با استفاده از یک پلاک که سقف دهان را کاملا می پوشاند و دور تا دور آن را یک سیم فلزی احاطه کرده است، دندان ها مرتب می شوند.
در ارتودنسی اینویزیلاین یا شیشه ای خبری از براکت ها و یا سیم ارتودنسی نیست. ارتودنسی اینویزیلاین با استفاده از پلاک های شفاف و پلاستیکی مخصوصی به مرتب کردن دندان ها می پردازد.
در انواع ارتودنسی متحرک دندان، هر زمان که بیمار بخواهد می تواند پلاک را از دهان خود خارج کند. مثلا بیمار زمانی که می خواهد غذا بخورد یا مسواک بزند به راحتی پلاک ها را از دهان خود خارج می کند. این روش بیشتر برای رفع ناهنجاری های فکی و نامرتبی دندان ها در سنین پایین جوابگو است.
برای انجام ارتودنسی ثابت دندان لازم است تا مراحل مشخصی را به ترتیب انجام داد که عبارتند از:
اگر ارتودنسی توسط یک متخصص ارتودنسی ماهر و مجرب انجام نشود ممکن است درمان به درستی انجام نشود و حتی باعث شدید تر شدن ناهنجاری شود. پس بیمار قبل از هر چیز باید مطمئن باشد که بهترین ارتودنسیت را انتخاب می کند.
قبل از شروع فرایند ارتودنسی ثابت، متخصص ارتودنسی باید از سلامت و شرایط دهان و دندان مراجعه کننده اطمینان حاصل کند. پس بیمار باید با مراجعه به یکی از اپراتورهای عکسبرداری، از دهان خود عکس تهیه کند. اگر دندانی دچار پوسیدگی دندان یا شکستگی باشد، باید در صورت نیاز پر شود. اگر دندانی اضافی باشد باید کشیده شود و اگر هم فضا بیش از اندازه زیاد باشد با کاشت دندان فضای خالی پر شود.
بعد از رفع تمامی مشکل ها، گاها در جلسه ای جدا بعد از بررسی عکس، پروسه اتصال براکت ها شروع می شود. نخست سطح دندان ها تمیز شده و با کمک وسایل مخصوصی بر روی هر دندان یک براکت می چسبد و در نهایت حلقه ای فلزی را بر روی براکت ها قرار می دهند. اتصال براکت و سیم به کمک کش های مخصوصی است.
بعد از اعمال ارتودنسی ثابت باید ماهانه به مطب ارتودنتیست خود مراجعه کرده تا کش ها را تعویض کنند.
بعد از اتمام دوره درمان باید برای تثبیت دندان ها در همان حالت، به مدت 6 ماه تا یک سال مداوم از قالب مخصوصی که نگهدارنده نام دارد استفاده کرد.
بخاطر دائمی بودن اتصال براکت ها، دندان ها بیشتر از قبل حساس می شوند و زودتر زرد می شوند. پس حداقل روزی دوبار باید دندان ها را مسواک زد و از نخ دندان مخصوص ارتودنسی برای تمیز کردن بریس ها و دندان استفاده کرد. در صورت استفاده از دهانشویه، باید از دهانشویه های مخصوص ارتودنسی استفاده شود. همچنین باید از جوییدن خوراکی های چسبناک مانند آدامس یا پاستیل و…. یا شکستن اجسام سخت مانند هسته میوه ها و امثال آن ها خودداری شود.
همانطور که پیش تر گفتیم، ارتودنسی ثابت رایج تر از سایر روش ها است. زیرا هم مقرون به صرفه است و هم ناهنجاری های زیادی را می تواند رفع کند و هم اینکه رعایت بهداشت دهان و دندان در این روش بسیار آسانتر است. اما نسبت به سایر روش ها دیرتر جواب می دهد، طول دوره درمان ارتودنسی ثابت بستگی به شدت ناهنجاری ها دارد اما اصولا شش ماه تا دو سال می تواند به طول بکشد.
بنابر آنچه گفته شد، ارتودنسی ثابت امروز متداول ترین روش ارتودنسی است که می تواند مشکلات فکی و دندانی را حل کند. اگر شما هم به دنبال یک روش مقرون به صرفه هستید، مطمئن باشید که این روش بهترین روش ممکن برای شماست.